Natuurhistorisch museum de Oersprong: Een parel in het landschap

Redmond O’Hanlon

Eenmaal op de dijk in Waardenburg aangekomen merk je het als passant onmiddellijk. Op korte afstand van de molen staat het voormalige dijkmagazijn, thans in gebruik als natuurhistorisch museum. In dit Rijksmonument uit 1872 is een prachtige collectie fossielen en mineralen ondergebracht. Het zicht vanaf de dijk is als een sprookje; veelal muisstil met een ongekend uitzicht over het coulissenlandschap van de uiterwaarden met op de achtergrond de rivier de Waal. Wie hier vaker komt merkt op dat de kleur van het licht telkens anders is. Het museum is op 30 juni 2012 geopend door niemand minder dan Redmond O’Hanlon.

Onthaasten, versie 5.0

De buren van het museum zijn de molen en het fraai gerestaureerde kasteel Waardenburg. Ja, het is hier onthaasten versie 5.0. De AA locatie van het museum heeft er voor gezorgd dat inmiddels duizenden bezoekers hun weg hebben gevonden naar de aardse schatten die het museum rijk is. Sommige gasten die terugkomen in het museum ondergaan hun verblijf als een soort bedevaartstocht; een pelgrimage die telkens weer iets nieuws voor je in petto heeft.

Expositie 2022

Het museum heeft voor jong en oud veel te bieden. Het bijzondere rariteitenkabinet doet je denken aan de tijd dat natuurvorsers zoals Alexander von Humboldt en Carolus Linnaeus talloze objecten uit verre landen meenamen en thuis exposeerden. Omdat het hele circus van meegebrachte planten en dieren nog in kaart gebracht moest worden, stonden de objecten veelal schots en scheef in zo’n rariteitenkabinet, zo ook hier bij de Oersprong. Door de belichting van het kabinet krijg je het idee van een aquarium, goed passend bij de inhoud van de aanwezige planten en dieren uit zee. Uit elke geologische periode van de aardse geschiedenis zijn fossielen geexposeerd; daarnaast is een kabinet ingericht met mineralen. Ook is een vrijwel compleet driedimensionaal skelet aanwezig van Flipje (een recent rund). Tevens is een levensgroot 2-D model van een mammoet aanwezig met bijbehorende fossiele botstukken. In 2020 werd de mineralen en fossielen collectie van de heer de Bruin uit Tilburg aan onze stichting gedoneerd, twee vitrines zijn met deze objecten ingericht. Tenslotte is ons wisselkabinet Tuta Natura ingericht met een expositie over Doggerland, het voormalige land wat voorafging aan de huidige Noordzee; laat je verrassen door de aanwezigheid van de Neanderthaler en de door hen bewerkte stukken vuursteen. Het middelste gedeelte van Tuta Natura geeft inzicht wat er vanaf 70.000 jaar geleden t/m 10.000 jaar geleden gebeurd is met Doggerland; het rechtergedeelte van de vitrine is ingericht met fossiele botstukken afkomstig uit de Noordzee.

Nieuwe (micro) wereld

Het bestuur en de vrijwilligers verbonden aan ons museum volgen hun passie met verve. Het enthousiasme spat er als het ware vanaf. In de centrale ruimte van het museum is ook oog voor het microscopisch kleine. Via een groot LCD-scherm kan je microscoopbeelden tot op het detail volgen. Er gaat een nieuwe (micro) wereld voor je open.

Stille getuigen

Een wandeling maken in het prachtige gebied rond het museum is een absolute aanrader. Aansluitend nodigen we je uit om ons museum te komen bezoeken. Bij dit bezoek loop je overigens het risico om een tweede pelgrimage alvast in je agenda te noteren. Fossielen en mineralen zijn de stille getuigen van hoe het ooit was op onze planeet. Laat de stilte in ons museum tot je spreken en ervaar de natuurlijke rijkdom van de Aarde. Na afloop van je bezoek kan je op ons terras heerlijk genieten van een kopje koffie, thee of frisdrank.

Einstein

Met onze “Reis door de Tijd” – een rondje van 1 uur door het museum- overbrug je zo’n 3 miljard jaar aardgeschiedenis. Ja, Einstein was niet de enige die het begrip relativiteit nieuw leven heeft ingeblazen. Bij de Oersprong weten ze daar alles van.